Een ouderschapsplan is een schriftelijke weergave van alle afspraken die scheidende ouders onderling over de verzorging, ontwikkeling en de opvoeding van de op dat moment minderjarige kinderen. Deze afspraken kunnen betrekking hebben op onder andere opvoedkundige zaken, omgangsregelingen, alimentatie verplichtingen en andere specifieke zaken. Het opstellen van een ouderschapsplan is wettelijk verplicht maar dit doe je uiteraard vooral in het belang van je kind. Je hebt als ouders immers het beste voor met je kind. Desondanks is het vaak knap lastig om dit plan op te stellen. Dit zijn de 7 belangrijkste thema’s uit een ouderschapsplan waarover (periodiek) zeker overeenstemming gevonden moet worden.
Ouderschapsplan als werkdocument
Veel scheidende stellen zien een ouderschapsplan als werkdocument van hun scheiding. Dit is zeker ook de manier waarop dit plan moet worden benaderd. Zoals je elders op deze website kunt lezen, is een ouderschapsplan sterk aan verandering onderhevig. Dit komt omdat kinderen ouder worden (en hierdoor andere behoeftes hebben) en de omstandigheden kunnen veranderen. Denk bij dit laatste bijvoorbeeld aan een verhuizing of als er sprake van een nieuwe geliefde. Bij het opstellen en onderhouden van een ouderschapsplan spelen 7 belangrijkste thema’s een rol. We zetten deze thema’s hieronder voor je op een rijtje:
De 7 belangrijkste thema’s uit een ouderschapsplan
- De huisvesting van de vader en de moeder. De ideale situatie voor de kinderen is birdnesting maar deze optie behoort niet in iedere situatie tot de mogelijkheden. Als de vader en moeder op aparte adressen wonen is het goed om duidelijke afspraken te maken met betrekking tot de overdracht. Het is belangrijk om een overdracht in de deuropening of op een parkeerplaats te mijden omdat dit voor de kinderen extra pijnlijk is.
- Hoe praat je over de scheiding? De leeftijd van de kinderen speelt een belangrijke rol bij het maken van deze keuze. Daarnaast is het van belang dat beide ouders er op dezelfde manier over spreken.
- Het beleven van belangrijke momenten. Vooral op dit soort momenten (zoals diploma uitreikingen of afzwemmen) is het voor een kind pijnlijk en belastend dat ouders niet on speaking terms zijn. Op dat moment wil het kind zijn of haar ouders het liefst beiden in de buurt hebben.
- De huisregels moeten overeenkomen. Eenheid in afspraken met betrekking tot bedtijden en schermtijden zijn belangrijk om ongelijkheid te voorkomen.
- Financiële afspraken. Het begeleiden van het kind met betrekking tot het beheer van zijn of haar spaarrekening of het uitgeven van zakgeld is enorm belangrijk. Het is bij gescheiden ouders wel belangrijk dat hier onderlinge overeenstemming over is.
- Evaluatiemomenten. Zoals aangegeven is een ouderschapsplan en de praktische omgang met kinderen aan verandering onderhevig. Het is dan ook in het belang van de kinderen dat gescheiden ouders hierover een open overlegstructuur in stand houden en evaluatiemomenten bepalen om hierin mee te gaan met de tijd.
- Het introduceren van een nieuwe geliefde. We hebben het punt hierboven al aangehaald. Het is niet uit te sluiten dat een van de gescheiden ouders (of beide ouders) een nieuwe liefde vindt. Het is in belang van de kinderen om af te spreken op welke manier deze persoon wordt geïntroduceerd
Ouderschapsplan opstellen om loyaliteitsproblemen te voorkomen
Een van de belangrijkste problemen waar kinderen van gescheiden ouders mee te maken krijgen is een loyaliteitsprobleem. Dit is vrijwel niet te voorkomen ook niet als deze bovenstaande 7 belangrijke thema’s uit een ouderschapsplan alle benodigde aandacht krijgen. Een kind mag immers van beide ouders houden. De ouders kunnen echter wel een belangrijke rol spelen bij het voorkomen dat loyaliteitsproblemen te erg worden. Dit is een lastige opgave, kinderen voelen immers veel zaken feilloos aan. De houding of de intonatie van de ouders is voor kinderen vaak veelzeggend. Daarnaast verdient het verleden vaak geen schoonheidsprijs, iets wat veel kinderen echt wel door hebben. De overstap van de partner naar de ouderrol zal dus niet onopgemerkt voorbij gaan maar als scheidende ouders kunnen voorkomen dat er sprake is van een vermenging van de rollen, zal dit een belangrijke bijdrage leveren aan het vermogen om de beste keuzes te maken in het belang van de kinderen.