Uit een wetsvoorstel van minister Opstelten van Veiligheid en Justitie, waarmee de ministerraad inmiddels heeft ingestemd, blijkt dat de rechter straks frauderende bestuurders een civiel bestuursverbod kan opleggen. Dit betekent dat die bestuurder maximaal 5 jaar geen rechtspersoon mag besturen. Om het verbod op te mogen leggen moet het frauderende gedrag zich binnen drie jaar voorafgaand aan het faillissement hebben voorgedaan.
De minister wil met deze maatregel faillissementsfraude effectiever bestrijden door te verhinderen dat frauderende bestuurders hun activiteiten kunnen voortzetten door steeds nieuwe ondernemingen op te richten en deze vervolgens failliet te laten gaan of de frauduleuze activiteiten te maskeren via een web van rechtspersonen. Wanneer iemand een civiel bestuursverbod wordt opgelegd, is het voor diegene niet mogelijk om als bestuurder bij een andere rechtspersoon aan te blijven. Een nieuwe benoeming tot bestuurder of commissaris is ook niet mogelijk in de periode dat het verbod geldt. Om dit te kunnen controleren wordt er een register opgesteld waarin de Kamer van Koophandel (KvK) of de notaris eenvoudig kunnen controleren of een persoon een bestuursverbod heeft. Als iemand in het register wordt vermeld, werken de notaris en de KvK niet mee aan de oprichting van een onderneming of aan de inschrijving van de bestuurder.
Een civiel bestuursverbod kan niet zomaar opgelegd worden, een bestuurder moet ‘in ernstige mate’ tekort zijn geschoten in zijn verplichtingen. Dit kan zijn wanneer er vlak voor een faillissement vermogen is weggesluisd of wanneer een bestuurder in drie jaar tijd op een kwalijke manier bij drie of meer faillissementen bestrokken is geweest.
De wet moet voorkomen dat door faillissementsfraude verschillende betrokkenen benadeeld worden. Zo bleef er in 2010 4 miljard euro openstaan aan ongedekte schulden die niet geïnd konden worden. Een vijfde daarvan betreft fraude doordat een ondernemer zijn bezittingen wegsluist om zo de schuldeisers te benadelen. Schuldeisers die benadeeld worden door fraude van de bestuurder(s) doen er goed aan juridisch advies in te winnen. In sommige gevallen kunnen de schulden privé verhaald worden op de bestuurder, bijvoorbeeld als een rechtspersoon failliet gaat door onbehoorlijk bestuur in de 3 voorafgaande jaren.
Luister op BNR.nl: De plannen van de minister op een rijtje