In Nederland vinden ontzettend veel echtscheidingen plaats. Wanneer echtparen in gemeenschap van goederen zijn getrouwd, kunnen eventuele schuldeisers aankloppen bij de partner als er sprake is van een faillissement. Door te trouwen op huwelijkse voorwaarden kan er geen aanspraak worden gedaan door schuldeisers bij de partner.

Ga je scheiden, blijft je bedrijf buiten schot en zal het niet worden verzwakt door de echtscheiding. Je partner kan namelijk geen deel van (de waarde van) het bedrijf claimen.

Er zijn een aantal valkuilen te benoemen waar je op moet letten als je gaat scheiden en een eigen bedrijf hebt.

Recht op het ondernemingsvermogen

Voor 2018 trouwde je standaard in gemeenschap van goederen als je niet zelf huwelijkse voorwaarden op liet stellen. Dus je deelt alles 50-50: schulden en bezittingen. Bij een scheiding heeft je ex dus recht op de helft van het ondernemingsvermogen. En dat kan regelrecht het faillissement voor je bedrijf betekenen. Als je nu trouwt of een geregistreerd partnerschap aangaat, geldt een ‘beperkt gemeenschap van goederen’.  Dit houdt in dat al je bezittingen en schulden voor het huwelijk buiten de gemeenschap van goederen vallen bij een eventuele scheiding. Zo bescherm je dus je bedrijf. Start je een bedrijf tijdens het huwelijk dat na 1 januari 2018 plaatsvond, dan valt het dus onder de gemeenschap. Je bent wettelijk verplicht tijdens je huwelijk een ‘redelijke vergoeding voor de kennis, vaardigheden en arbeid’ toe te kennen aan de gemeenschap, dus ook je partner. Je moet daarom voorkomen dat je het verdiende geld spaart in je bedrijf. Hierdoor kan je partner (die bijvoorbeeld ook heeft bijdragen door te werken in het bedrijf of thuis te zijn voor de kinderen), met lege handen achterblijven. Je partner heeft dan recht op een vergoeding. De hoogte hiervan staat niet in de wet vastgelegd, maar moet in verhouding zijn en naar redelijkheid. Als het geld niet op de bankrekening staat maar is geherinvesteerd in het bedrijf, dan kan dit tot financiële problemen blijven. Denk daarom na wat een passende arbeidsbeloning zal zijn voor je partner en leg dit vast. Bijvoorbeeld een percentage van de winst.

De eenmanszaak

Als je een eenmanszaak hebt of een VOF, dan ben je kwetsbaar. Heb je geen huwelijkse voorwaarden opgesteld, dan valt alles in de gemeenschap. Er geldt namelijk bij deze bedrijfsvormen geen onderscheid tussen privé en zakelijk.

Het verrekenbeding

Een ander gevaarlijk dingetje is het zogenaamde ‘periodieke verrekenbeding’. Dit is in veel huwelijkse voorwaarden opgenomen en houdt in dat je aan het eind van ieder kalenderjaar alles wat in het afgelopen jaar is gespaard moet optellen en vervolgens door de helft moet doen en delen met je partner. Het idee erachter is wel logisch. Beide partners hebben evenveel recht op het vermogen dat tijdens het huwelijk is opgebouwd. Ongeacht wie wat heeft verdiend. In de praktijk verrekent bijna niemand ieder jaar tijdens het huwelijk. In dat geval gaat de wet ervan uit dat het gehele aanwezige vermogen moet worden verrekend. Tenzij het niet uit overgespaard inkomen is verkregen. En dit zal je moeten kunnen bewijzen. Hierdoor kan het hele vermogen, dus ook de waarde van je bedrijf, alsnog moeten worden verdeeld. Het lijkt dus wel op gemeenschap van goederen. Dus houdt rekening met het verrekenbeding!

Gezamenlijk bedrijf

Heb je samen met je partner een bedrijf, bijvoorbeeld een gezamenlijk vennootschap onder firma (VOF), dan kan dit bedrijf in de problemen komen bij een scheiding. Je bent bij een VOF beiden aansprakelijk voor schulden van de VOF. Hierdoor kunnen schuldeisers het privévermogen van jullie beiden aanspreken, ook als er sprake is van huwelijkse voorwaarden. Na een scheiding is het meestal niet meer mogelijk samen het bedrijf voort te zetten. Dus zal misschien een van beiden het voort willen zetten en zal de ander uit moeten kopen. Dit houdt in de helft van de waarde van het bedrijf uitkeren! Dit kan ook voor problemen zorgen als er niet voldoende liquide middelen zijn in het bedrijf.

Goede huwelijkse voorwaarden zijn essentieel

Dus wil je voorkomen dat je voor heel onaangename verrassingen komt te staan bij je scheiding, dan moet je overleg met een notaris of advocaat goede huwelijkse voorwaarden opstellen. Hierin leg je vast wat er in het bedrijf moet gebeuren bij een echtscheiding, maar ook een overlijden of faillissement. Hierbij is maatwerk essentieel. Vergeet ook niet om de paar jaar je huwelijkse voorwaarden te checken. Dan weet je zeker dat je altijd up to date bent en niet te maken krijgt met nare verrassingen.